विद्रोह

दविद्रोह@प्रभात राय भट्ट.मधेश विद्रोहविद्रोह शब्द आफैमा जति कठोर छन त्यो भन्दा कैयो गुणा विद्रोह भित्रको मर्महरु कोमल र हृदय स्पर्शी हुन्छन ।विद्रोह शब्द्ले विश्व जगतमा आफ्नो एतिहासिक अस्तित्व कायम गरेको छ भने यसको इतिहास पनि त्यति नै ठुलो छ ।तरविद्रोह्को मार्ग् दुई थरिका हुन्छ्न एउटा हिंसात्मक विद्रोह जसमा रगतको खोलो बगेको हुन्छ धेरैले आफ्न्त गुमाएको हुन्छ्न र आफ्न्त गुमाउनेहरु झन आक्रोसित हुदैजाने र आक्रोश को ज्वालाले प्रतिशोधको लक्ष्य बनाउदै हिंसात्मक गतिविधि लाई उग्र रुप दिने गर्छ्न भने दुबै तर्फ सहादत् को संख्यामा अतुल्निय वृद्धि हुनजन्छ ।यस्ता खालको विद्रोहले विजय हासिल गरेपनि तुलनात्मक रूपमा धेरै मुल्य चुकाउनु परेको हुन्छ ।दोस्रो अहिन्सात्मक विद्रोह :-- अहिन्सात्मक विद्रोह विचारको हथियारले वैचारिक पथ हुँदै रन्भुमिमा आएको हुन्छ र त्यो विचार एक बाट अनेक हुँदै समस्त नागरिक समाजमा सम्प्रेषण हुँदै जान्छ्न र त्यो विद्रोह प्रती जनताको मुक्ती,स्वतन्त्रता,स्वराज, हक अधिकार, शान्ति सुराक्षा,मान समान,पहिचान परिवर्तनको मुद्दाहरूमा जन चाहाना,जन आस्था र जन विस्वासको प्रत्याभुती हुन थाल्छ अनि सिङो देश,जनता,समुदाय वा लक्षित वर्ग को सझा मुद्दा साझा विद्रोह हुनजान्छ जस बात निरन्कुस शाशन,दमन शोषण उत्पीडन को अवसान र परिवर्तनको उदयमान हुन्छ्न ।उपरोक्त विषय वस्तु प्रष्ट गर्नुको अर्थ के हो भने डा.सि के राउत अहिन्सात्मक विद्रोहका महामानाबहरु बुद्ध,मनडेला र गान्धी को बाटो अप्नाएर गोर्खा को निरंकुश तानाशाह र बिस्तारबादी मह्त्वकान्क्षी पि एन शाह द्वारा अपहरण मा परेको मधेश लाई मुक्त गराउनको निमित शान्तिपुर्ण तबरले कुरा उठाउनु अन्तरिम समविधानले दियेको अधिकार हो । राज्यले यो गम्भीर विषय माथी वैचारिक छ्लफल गर्नु पर्ने थियो तर त्यसो न गरि सि के राउत लाई गिर्फतार गर्नु जनता माथी राज्यको यो घोर दमन मात्रै नभई आम मधेशी जनतालाई आन्दोलन गर्न बाध्यताम्क स्थितिको सृज्ना गरेको छ ।राज्यलाई ग्यातब्य गराउन चाह्न्छु सि के राउत लाई जेल हाल्नु यो सम्स्याको निदान होइनन् सि के राउतको विचार सम्पुर्ण मधेशी समाजमा सम्प्रेषण भैसकेको छ लाखौं सि के राउत जन्मिसकेका छन मधेश स्वतन्त्रता कोलागि मधेशी युवाहरु शहादत दिनु आफुमा गर्व को विषय भएको ठानिसकेका छन ।अबमधेशी यो दमन बाट रति पनि विचलित हुने छैनन ।तसर्थ डा.सि के राउत लाई अविलम्ब विना सर्त रिहा गरि राज्य लाई हिंसात्मक विद्रोह बाट बचाउने चेस्ता गर्नु पर्यो । राज्यले बैचारिक सहमतिको बाटो अपनाउनु पर्छ किन कि यो लोकतन्त्र नेपाल हो शाह वंश र राना कालखण्ड को अन्त्येष्टि भइ सकेको छ अब यथार्थ लाई स्विकार गरि लोकतन्त्रको मुल्य मान्यता को परिधिभित्रको कार्यशैलि अपनाउनु पर्छ ।वाक स्वतन्त्रता को अधिकार् जनतामा निहित छन यसलाई दबाउन खोज्यो भने मुलुक हिंसात्मक विद्रोहमा जान्छ । सरकारले यो पनि भुल्नु भएन कि भारत बाट अंग्रेज़ धपाउन गान्धी विचार प्रतिकुल भगत अजाद सुभास जस्ता वीर योद्धा हरु पनि थिए जस्ले अंग्रेज़ लाई उसैको शैलीमा जबाफ दिन पछि पर्दैनथे तसर्थ नेपाल सरकार लाई सचेत गराउन चाह्न्छु ।